Καὶ τοῦτο , ἐπειδὴ εἶναι τὸ μόνον κράτος τοῦ ὁποίου οἱ λειτουργοί, ἀπὸ τὸν βασιλέα μέχρι καὶ τὸν τελευταῖον ὑπαλληλῖσκον εἶχον ἐπίγνωσιν ὅτι ὁ κόσμος δὲν ὑπάρχει διὰ ὑπηρετῇ τὴν Νέαν ἢ Παλαιὰν Ῥώμην, ἀλλ᾿ ὅτι ἡ Ῥώμη ὑφίσταται ὡς:
- ἡ κιβωτὸς παντὸς προϋπάρξαντος πολιτισμοῦ καὶ κυρίως τοῦ Ἑλληνικοῦ ,
- τὸ σιδηροῦν ἔρκος ἀποκρούσεως παντὸς μὴ σεβομένου τὴν ἐξελικτικὴν πορείαν τοῦ ἀνθρώπου,
- τὸ ἐργοστάσιον μαλάξεως καὶ προετοιμασίας ἐλεεινῶν βαρβάρων λαοτήτων, προκειμένου νὰ ἀξιωθοῦν τῆς ἐντάξεώς των εἰς τὴν Θεοφύλακτον καὶ Ἰσαπόστολον Πολιτείαν
Τὸ κόστος ἦτο τεράστιον ὅμως.
Ἕνα κράτος μὲ τέτοιαν ἀποστολήν, ὑπεχρεώθη νὰ ὑποστῇ μιὰν «ἀσκητικὴν» ἀγωγήν συντηρητικοῦ τύπου, τὴν ὁποίαν οἱ ἀνιστόρητοι τὴν λέγουν «συντηρητισμόν».
Ἠναγκάσθη νὰ «πετρώσῃ» τὴν οἰκονομίαν του, τὸν ἐκφραστικὸν αὐθορμητισμὸν τῶν τεχνῶν του καὶ κυρίως νὰ ἀπαρνηθῇ ὅλους ἐκείνους τοὺς μηχανισμούς καὶ τὰ «τερτίπια» διὰ τῶν ὁποίων τὰ σημερινὰ κακέκτυπα κρατίδια, εἴτε τὰ ὑποδυόμενα τὰς αὐτοκρατορίας, εἴτε τὰ «ἐθνικὰ κράτη», ἐπιβιώνουν σκωληκοειδῶς, διὰ παραχωρήσεων, «ἀνοικτῶν συνόρων» εἰς πάντας κλπ.
Ὅσοι μισοῦν τὴν Ῥώμην καὶ -κυρίως- τὴν Νέαν Ῥώμην, εἴτε ἡ συνολικὴ των θεώρησις περὶ Ἱστορίας ἐκπορεύεται ἐκ ῥομαντικῶν λογοτεχνημάτων τοῦ 19ου αἰῶνος, εἴτε ἐκ κινηματογραφικῶν παραγωγῶν προβαλλομένων συνήθως τὴν Μεγάλην Ἑβδομάδα ἤ, ἀκόμη χειρότερον, ἐκ παρατεταμένης των ἐκθέσεως εἰς τὰ ἠθικιστικά, εὐσεβιστικά καὶ πληκτικά φληναφήματα τῶν λεγομένων «Διαφωτιστῶν» τοῦ 18ου αἰῶνος, συνήθως τζουτζέδων καὶ παρασίτων, τοῦ βασιλέως τῆς Πρωσσίας καὶ ἄλλων συγχρόνων του.
