Τρίτη 24 Νοεμβρίου 2020

Τὸ Κάλλος νικᾷ.

Ἴσως οὐδαμοῦ ἀλλοῦ ἐν τῷ κόσμῳ καὶ ἐν τῇ Ἱστορία, δυνάμεθα νὰ ἴδωμεν τὴν ἀντίληψιν περὶ ταυτίσεως τῆς Ἀγαθότητος πρὸς τὸ Κάλλος, ὅσον ἐν τῇ Ἀρχαίᾳ Ἑλλάδι.
Βεβαίως «τὸ Κάλλος ἐνυπάρχει παντοῦ, ὁρατὸν καὶ ἀόρατον...», ὡς ἀκούεται καὶ κάπου, πλὴν ὅμως, τὸ «ὑλικὸν» Κάλλος κατὰ τὸν Ἀρχαῖον Ἕλληνα, ἀπετέλει σαφεστάτην ἔνδειξιν θείας εὐνοίας, ὅπως σήμερον οἱ Προτεστάνται θεωροῦν ὡς τοιαύτην τὴν ἀπόκτησιν χρήματος...
Εὐλόγως λοιπὸν ὁ Ἕλλην διὰ μέσου τῶν αἰώνων ἐταύτισε τὸ Κάλλος πρὸς τὴν Ἀγαθότητα, ὥστε ὁ νεοέλλην λέγων «αὐτὸς εἶναι καλὸς ἄνθρωπος», διὰ τοῦ καλὸς ἐννοεῖ τὸν ἀγαθόν!


Ὁ μέγας ῥήτωρ Ὑπερείδης, ἔχασε τὸ προνόμιον τῆς δικηγορικῆς παραστάσεως παρ᾿ Ἀρείῳ Πάγῳ, κερδίσας ὅμως τὴν δίκην ἐπὶ ἀσεβείᾳ τῆς πελάτιδός του καὶ ἐρωμένης του Φρύνης.

(Τότε, ὅλαι αὐταὶ αἱ ἠθικιστικαὶ καὶ μανατζερίστικαι ἀνοησίαι τοῦ νὰ «μὴν ἀνακατεύωμε τὴν δουλειὰ μὲ τὰ ἀγαπητηλίκια» δὲν ἴσχυον).

Ὅταν ὁ ἔμπειρος δικηγόρος, διέγνωσε τὸν κίνδυνον εἰς τὰς ὄψεις τῶν αὐστηρῶν ἀρεοπαγιτῶν, δι᾿ ἀσταραπιαίας κινήσεως ἐφανέρωσε τὰ κατάλευκα καὶ ὑψιπετῆ στήθη τῆς πανέμορφης Φρύνης.
Ὡραία μᾶς περιγράφει τὴν σκηνὴν ὁ Ἀθήναιος ἐν τοῖς «Δειπνοσοφισταῖς» του:

«...ὁ δὲ Ὑπερείδης συναγορεύων τῇ Φρύνῃ, ὡς οὐδὲν ἤνυε λέγων ἐπίδοξοί τε ἦσαν οἱ δικασταὶ καταψηφιούμενοι, παραγαγὼν αὐτὴν εἰς τοὐμφανὲς καὶ περιρρήξας τοὺς χιτωνίσκους γυμνά τε τὰ στέρνα ποιήσας τοὺς ἐπιλογικοὺς οἴκτους ἐκ τῆς ὄψεως αὐτῆς ἐπερρητόρευσεν δεισιδαιμονῆσαί τε ἐποίησεν τοὺς δικαστὰς καὶ τὴν ὑποφῆτιν καὶ ζάκορον Ἀφροδίτης ἐλέῳ χαρισαμένους μὴ ἀποκτεῖναι...».
Ἔκτοτε ὁ Ἄρειος Πάγος ἐψήφισεν ὥστε ποτὲ πλέον ὁ κατηγορούμενος νὰ εἶναι ὁρατὸς εἰς τοὺς δικαστάς:
«...καὶ ἀφεθείσης ἐγράφη μετὰ ταῦτα ψήφισμα μηδένα οἰκτίζεσθαι τῶν λεγόντων ὑπέρ τινος μηδὲ βλεπόμενον τὸν κατηγορούμενον ἢ τὴν κατηγορουμένην κρίνεσθαι...».
Καὶ συμπληρώνει ὁ σπινθηροβόλος Ἀθήναιος:
«...ἦν δὲ ὄντως μᾶλλον ἡ Φρύνη καλὴ ἐν τοῖς μὴ βλεπομένοις. Διόπερ οὐδὲ ῥᾳδίως ἦν αὐτὴν ἰδεῖν γυμνὴν ἐχέσαρκον γὰρ χιτώνιον ἠμπείχετο καὶ τοῖς δημοσίοις οὐκ ἐχρῆτο βαλανείοις...».

Μόνον εἰς τὰ Ἐλευσίνεια Μυστήρια ἐνεφανίσθη τὴν ἡμέραν «Ἁλαδε Μῦσται» τῶν Καθαρμῶν, ὁλόγυμνη δημοσίᾳ, βαδίζουσα πρὸς τὴν ἀκρογιαλιὰν νὰ λουσθῇ. Τότε τὴν ἠράσθησαν ὁ Ἀπελλῆς καὶ ὁ Πραξιτέλης, καὶ τὴν ἀπεθανάτισαν ὡς «Ἀναδυομένην Ἀφροδίτην»:
«...τῇ δὲ τῶν Ἐλευσινίων πανηγύρει καὶ τῇ τῶν Ποσειδωνίων ἐν ὄψει τῶν Πανελλήνων πάντων ἀποθεμένη θοἰμάτιον καὶ λύσασα τὰς κόμας ἐνέβαινε τῇ θαλάττῃ: καὶ ἀπ᾽ αὐτῆς Ἀπελλῆς τὴν Ἀναδυομένην Ἀφροδίτην ἀπεγράψατο. καὶ Πραξιτέλης δὲ ὁ ἀγαλματοποιὸς ἐρῶν αὐτῆς τὴν Κνιδίαν Ἀφροδίτην ἀπ᾽ αὐτῆς ἐπλάσατο...».

Πάντα ὑπερβολικοὶ οἱ Γαλάται! Ὁ αἰσθησιακὸς Jean-Léon Gérome, δὲν ἠρκέσθη εἰς τὰ «παρ᾿ Ἀρείῳ Πάγῳ» λαχταριστὰ στήθη τῆς Φρύνης. Τὴν ἔγδυσεν ἐντελῶς.
Καλοὶ κι οἱ Γάλλοι! Πάντα τὸ «τερματίζουν»...

Κυριακή 22 Νοεμβρίου 2020

Ἡ ἁγία Πήρα.

Πάθος καὶ ἄγχος μέγα ἐν ἐμπεριστάτοις καιροῖς, ἐνέσκηψαν καθ᾿ ἅπασαν τὴν «χριστιανικὴν» (καὶ ὄχι μόνον) Ὑφήλιον!

«Νὰ σώσουμε τὰ Χριστούγεννα» ἀκούεται πανταχόθεν. 
Ἐμπορικὰ ἐπιμελητήρια, κυβερνήσεις, χρηματιστήρια.
Ὅταν πρό τινων μηνῶν ἐπλησίαζε τὸ Πάσχα, τόσον τῶν «Δυτικῶν» ὅσον καὶ τῶν «δικῶν μας», οὐδεμία τοιαύτη ἀνησυχία καὶ πρεμούρα.
Πρὸς τὶ ἄλλωστε; Εἰς τοὺς εὐτυχεῖς καιροὺς ποὺ διερχόμεθα, ποία ἡ ἀξία τοῦ ἑορτασμοῦ μιᾶς Ἀναστάσεως;
πήρα (ἑλληνιστὶ τουρβάς) τοῦ παχουλοῦ κοκκινοντυμένου ξωτικοῦ μὲ τὸ ἔλκυθρον καὶ τὰ ἐλαφάκια, ποὺ φωνάζει σὰν βλαμμένο «χοχοχοχο», κέκτηται μεγαλυτέρας σπουδαιότητος βλέπετε ἔναντι τοῦ ἐκ νεκρῶν Ἀναστάντος.
Ἡ πήρα τοῦ «Σάντα» βλέπεις περιέχει δῶρα καὶ καλούδια.
Ὁ πτωχὸς Ἀναστὰς τὶ κομίζει;
Τὸ πλέον φτηνιάρικον δῶρον κατὰ τὰς ἀξίας τοῦ «πολιτιζμένου κόζμου» μας. Τὴν ζῶσαν ΖΩΗΝ...

Κυριακή 15 Νοεμβρίου 2020

Χειμερινὰ ταξείδια.

 

Τῷ 1790 ὁ Σκῶτος καλλιτέχνης σέρ Ἑρρῖκος Ῥαίβουρν (Sir Henry Raeburn, 1756-1823) ἀπαθανατίζει τὸν ἐπιφανῆ κληρικὸν τῆς Ἐκκλησίας τῆς Σκωτίας εἰς τὸ ἔργον του, «Ὁ αἰδεσιμώτατος Ῥοβέρτος Οὐῶλκερ παγοδρομῶν ἐπὶ τῆς Λίμνης Δουδδιγκστῶνος» (The Reverend Robert Walker Skating on Duddingston Loch).
Ἴσως ἔνα ἀπὸ τὰ πλέον ἰδιόρρυθμα ἔργα τοῦ 18ου αἰῶνος.
Ὁ αἰδεσιμώτατος ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ἀχανὲς τοπεῖον, τὸ ἐμπνέον μιὰν ἀπέραντον αἴσθησιν ἐλευθερίας, παγοδρομεῖ μὲ τὰς χείρας ἐσταυρωμένας ἐπὶ τοῦ στήθους, εἰς μίαν ἀσύμβατον πρὸς τοὺς νόμους τῆς ἰσορροπίας στάσιν.
Προσωπικῶς, ὅποτε παρατηρῶ αὐτὸ τὸ ἔργον, δὲν μπορῶ νὰ μὴ τραπῶ εἴς τινας στοχασμοὺς περὶ τὴν τάσιν μας νὰ συστέλλωμε τὴν προσωπικότητά μας, ἀκόμη καὶ ἐντὸς μιᾶς περιρρεούσης ἀτμοσφαίρας, καλούσης ἡμᾶς νὰ ἐξωτερικευθῶμεν...
ΜΟΥΣΙΚΗ:
1954. Ὁ μέγας Χάνς Χόττερ ἑρμηνεύει τὸ «Χειμερινὸν Ταξείδι» τοῦ Φράντς Σοῦμπερτ, συνοδευόμενος ἀπὸ τὸ κλειδοκύμβαλον τοῦ Τζέραλντ Μούρ.
https://www.youtube.com/watch?v=ghWPqNpjWqU